در فاصلهٔ عجیبِ سیزده ساله‌ای که بین ویرایش چهارم (سال ۱۹۶۲) و پنجم (سال ۱۹۷۵) کتاب اصول طب داخلی هاریسون (Harrison’s Principles of Internal Medicine) وجود داشت، اینترنیست-یک (INTERNIST-1) متولد شد.
آن زمان که بزرگانی همچون تینسلی هاریسون، مکسول وینتروب و ریموند آدامز مشغول نوشتن پنجمین ویرایش کتاب بودند، در دانشگاه پیتسبورگ، جک مایرز و رندولف میلر، مشغول نوشتن اینترنیست-یک بودند.
اینترنیست-یک اما، کتابی مرجع نبود. اینترنیست-یک، اولین دستیار پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی در دنیا، در سال‌هایی که هوش مصنوعی نخستین زمستان سنگین خود را می‌گذارند، متولد شد.
سال‌هایی که کمتر کسی تصور می‌کرد که نیم قرن بعد، در ویرایش بیست و یکم کتاب اصول طب داخلی هاریسون، چهارصد و هشتاد و هشتمین فصل، عنوانش Machine Learning and Augmented Intelligence in Clinical Medicine باشد.
اینترنیست-یک، داده‌های حدود ششصد بیماری را در طب داخلی در خود داشت و از الگوریتمی که برایش نوشته بودند کمک می‌گرفت تا علائم بیمار را با یکی از این ششصد بیماری، تطبیق بدهد و اکنون با اطلاعات غیرمستقیم به نظر می‌رسد که ChatGPT 4 که داده‌هایش تا سپتامبر ۲۰۲۳ هست، حدود سی هزار بیماری را.
پس ChatGPT یا دیگر مواردی مثل Grok و Gemini و … در حوزهٔ پزشکی، نسخهٔ بسیار پیشرفته‌ترِ اینترنیست-یک هستند؟ اصلاً. بعد از جلوتر رفتن این مطلب متوجه می‌شویم که چقدر تفاوت وجود دارد و همین تفاوت است که ایجاب می‌کند ChatGPT و دیگر موارد مشابه (مدل‌های بزرگ زبانی یا Large Language Models) را خوب بشناسیم.
و شاید سؤال مهم‌تر این باشد: لازم است به عنوان یک فرد غیرمتخصص در این حوزه، در کنار استفاده از این ابزارها، آن‌ها را بهتر بشناسیم؟
ممکن است بهترین مقایسه نباشد، اما مثل این است که فقط بگوییم متفورمین برای کنترل دیابت است و آن را برای دیابت تجویز بکنید؛ و البته بدانید که افرادی نیز جهت کاهش وزن، به غلط، از این دارو سوء استفاده می‌کنند. دارویی که حتی هنوز مکانیسم‌ها و مسیرهای درون سلولی‌اش به شکل کامل با علم فعلی آشکار نیست و نمی‌دانیم که چطور این کارها را می‌کند. حالا با همین اطلاعات طبابت کنید.
ما به عنوان کسی که محقق مسیر سلولی و مولکولی متفورمین نیست، قرار نیست به دنبال فهمیدن این مسیر برویم، اما می‌توانیم با این دارو، کمی بهتر آشنا باشیم. بدانیم که خطراتش چیست و فوایدش چیست؟ بدانیم که کجا بیشترین سود را دارد و برای کجا ضرر می‌آورد؟ بدانیم که برای چه کسی باید تجویزش بکنیم و برای چه کسی نه؟
مسیر پیش رویمان، از این جنس است.
قرار است در ابتدا با مفهوم هوش مصنوعی بهتر آشنا می‌شویم تا بتوانیم با عینک بهتری به ماجرا نگاه بکنیم. حرف‌هایی همانند «این جای پزشک را قطعاً می‌گیرد/هیچ‌وقت نمی‌گیرد» را به اینستاگرام و فضاهای مشابه بسپاریم.
از این مسیر شگفت‌زده بشویم و یاد بگیریم که چطور و کجا می‌توانیم از آن بهتر استفاده بکنیم.
و البته که همه‌ی موارد فوق منوط به این است که ذهن‌مان فراتر از این برود که «متفورمین یک دارو برای دیابت است». فراموش نکنیم که همین متفورمین شگفتی‌های زیادی را از خودش نشان داده (مثلاً در مسیر بعضی از سرطان‌ها) و ما قرار است بیشتر با آن آشنا شویم.
تجربهٔ شما
حل این تمرین برای دسترسی کامل به دروس آتی، ضروری است:
در حال حاضر از چه ابزارهای مرتبط با هوش مصنوعی و در چه حوزه‌ای استفاده می‌کنید؟ ترجیحاً مسائل مربوط به پزشکی (از مطالعه تا طبابت) را بگویید.
ترتیبی که مدرسه پزشکی برای مطالعه‌ی مجموعه درس «هوش مصنوعی و پزشکی» پیشنهاد می‌دهد، به صورت زیر است:
برای امتیاز دهی به این مطلب، لطفا وارد شوید: برای ورود کلیک کنید
فقط از چت جی پی تی و اغلب برای توضیح مکانیسم ها و عباراتی که برام واضح نیست
من فقط یه بار عکس یه ضایعه پوستی رو به grok دادم و تشخیص افتراقی‌هاش رو مطرح کرد.
تا این لحظه من از ChatGPT 4 برای درس خوندن به شیوه Practical استفاده میکنم.
قبلا Grok و deep seek رو هم امتحان کردم ولی به شخصه Chat GPT رو ترجیح میدم. توی کامنتها دو اپلیکیشن Perplexity و OpenEvidence رو دیدم خیلیا معرفی کردن پس رفتم نصبشون کردم تا با Chatgpt مقایسشون کنم.
برای OpenEvidence که فعلا تو قسمت رجیستر به مشکل خوردم و منتظرم تا به ایمیلم جواب بدن و خب مثل ChatGPT نیاز به فیلترشکن داره و این بده.
Perplexity هم باهاش یه مبحثی که قبلا با chatgpt تمرین کرده بودم رو پرامپتشو بهش دادم و واقعا تفاوتی تو چیزایی که برام فرستاد ندیدم. نقطه قوتش اینه که به فیلترشکن احتیاج نداره.
نحوه استفاده من از AI به دو صورته:
یا بهش میگم میخوام راجع به فلان مبحث طبق فلان رفرنس درس بخونم و از پاتوفیزیولوژی تا تشخیص و درمانش رو برام بفرست.
یا اینکه میگم راجع به فلان بیماری یه کیس بساز و ازم سوال بپرس راجع بهش و خب اونم معمولا سوالاتی از این قبیل که تشخیص چیه و چیا به نفعشه تو شرح حال و معاینه و قدم بعدیت چیه و بعد اینکه من گفتم اصلاحشون میکنه.
خیلی وقتا هم راجع به نحوه تجویز دارو و دوزاشون تو بیماری های مختلف ازش سوال میکنم ولی خب این رو هم در نظر می‌گیرم که ممکنه اشتباه کنه.
سلام من بیشتر از همه از چت جی پی تی و اغلب برای بررسی داروها استفاده میکنم
من بیشتر از همه از openevidence استفاده میکنم که به نظرم در حال حاضر از چت جی پی تی در زمینه پزشکی بهتر عمل میکنه چون به نحوی مقید تر به ذکر رفرنس هست یعنی نیاز نیست مثل چت جی پی تی بهش بگید برو فقط از مداسکیپ شواهد پیدا کن و نهایتا توهمات قاطیش کنه . خودش با ذکر رفرنس جواب میده ولی همچنان اشتباهات خودش رو داره
مورد استفاده ام کاملا کاربردیه یعنی کمتر سوال پاتوفیزیولوژی یا فارماکولوژی میپرسم. کیس ازش میپرسم و واقعا جواب هاش راضی کننده تره نسبت به چت جی پی تی و دیپ سیک
سلام😊
من بیشتر از chat gpt استفاده میکنم و بیشتر هم برای فهمیدن پاتوفیزیولوژی بیماری ها یا مکانیسم اثر داروها ازش میخوام دقیق و طبق رفرنسی که ازش میخوام توضیح بده و در کنار اون مطالعه منظم خیلی به یادگیری عمیق و فهم بهتر کمک میکنه
برای من بیشتر ابزاری برای کند کردن یادگیری هست
Chat gpt
صرفا از چت جی پی تی و البته دیپ سیک استفاده میکنم اونم صرفا برای سوالات کلی و ساده، وقتی چندتا علائم میدی و جواب میخوای خیلی بدرد بخور نیستن پس صرفا به سوالات فیزیوپاتولوژی و بعضا دارویی اکتفا میکنم ولی حتما ابتدای چت رو با این پرامپت شروع میکنم که سوالاتم رو بر اساس هریسون و اپ تو دیت بده و ایضا اینکه کوتاه و مستقیم باشه چون خیلی طولانی جواب میدن و عملا وقتتو میگیره… هرچند من باب اولی کامل مطمئن نیستم دسترسی داشته باشه به مطالب هریسون و منابع دیگه پس بازم باید شک کرد
با سلام
استفاده از هوش مصنوعی برای من در اوایل ظهور این پدیده بیشتر نوعی تنبلی و راهی برای فرار از جستجوی کاوشگرانه‌ی علمی به نظر می‌رسید
اما به تدریج، با استفاده‌ی (به ناچار) روزافزون و از طرفی نیز با بهبود سریع دقت و کیفیت پاسخ‌های ابزارهایی مانند ChatGPT و Perplexity متوجه شدم که hard working الزاما از smart working بهتر نیست و باید پذیرفت که همراه شدن با پیشرفت‌های هوش مصنوعی در دنیای کنونی به نوعی ضروری بوده و فراگیر شدن کاربردهای آن غیرقابل انکار است
یکی دیگر از ابزاری که به خصوص در همراهی با رفرنس‌های پزشکی بیشتر استفاده میکنم NoteBookLM هست که خطر محتوای هذیان کمتری داشته و باعث افزایش چشمگیر دقت و سرعتم در پیدا کردن مطلب علمی مورد نظرم شده.
با سلام
در ارتباط با ورود هوش مصنوعی، به دلیل عدم اعتقاد و همچنین اعتماد به این ابزار ها در زمینه پزشکی به دلیل حساسیت رشته پزشکی و همچنین عدم پیروی کورکورانه از مد روز، در ابتدا نسبت به استفاده از این ابزار ها مقاومت می کردم. اما پس از گذشتن از تب و تاب اولیه معرفی هوش مصنوعی هایی همچون chatgpt,gemini,deepseek,و….، برآن شدم که بهتر است آزمونی را از این ابزار ها بگیرم تا در صورت نیاز از قابل اعتمادترین آن ها بهره بگیرم.
راستش را هم بخواهید، یکی از اساتید مورد اعتماد بنده،پیشنهاد استفاده از هوش مصنوعی perplexity را دادند که با توجه به آزمونی که بر آن انجام دادم، نسبت به بقیه هوش های مصنوعی ، نظرم را بیشتر به خود جلب کرد.
در حال حاضر از این هوش مصنوعی برای تفسیر گرافی، آزمایشات، پیشنهاد پرسیدن سوال های مرتبط با شرح حال از بیمار،و حتی تلفظ صحیح مدیکال ترمینولوژی و… بهره می برم.
در پایان، دوست دارم به عزیزان خواننده این را عرض بکنم که نه افراط و نه تفریط در استفاده از روش های نو و ابزار های جدید قابل قبول هستند و باید چشمانی باز، ریسک پذیری، و در نهایت خودارزیابی از این ابزار ها بهره ببرند.