همه ما تجربه‌ی ارتباط بالینی نامطلوب را داشته‌ایم. از این‌که اطلاعات لازم به دست نیامده تا این‌که پرخاشگری کلامی و حتی فیزیکی و دلخوری پیش آمده باشد.
بی‌شک این‌گونه نیست که تمامی علت، به خاطر کمبود مهارتی ما باشد.
اما همه‌ی شرایط که دست ما نیست. مثلاً یک اورژانس شلوغ و با کمبود امکانات را که نمی‌توانیم درست بکنیم.
ولی مهارت ارتباط بالینی، از قسمت‌هایی است که می‌توانیم بهبودش ببخشیم و این درس، یک مدل برای این کار معرفی می‌کند.
در درس چطور از بیمار سؤال می‌پرسید، یک مسئله را مطرح کردیم:
این‌که چطور یک non-informative interview با بیمار را به یک informative interview تبدیل بکنیم؟
سپس بخشی از آن را به عنوان «گوش ندادن» باز کردیم: این‌که پیش می‌آید که واقعاً به بیمار گوش نمی‌دهیم.
مدل کلب را نیز در درسی دیگر برای یادگیری مهارت‌های بالینی معرفی کردیم.
و حالا نوبت این است که مدلی برای مهارت‌های ارتباطی معرفی بکنیم که بتوانیم طبق مدل کلب، آن را تمرین بکنیم.
مدل‌های مختلفی برای مهارت ارتباط بالینی معرفی شده‌اند. مثلاً Calgary-Cambridge، SPIKES، Stewart’s Approach و Expanded Four Habits. اما ما قرار است به سراغ مدل دیگری برویم.
در ادامه، خود مدل چهار عادت (The Four Habits) را بررسی می‌کنیم. نه به این معنا که بهترین و کامل‌ترین است بلکه چون از نظر عملی، مفید است و می‌توان حداقل قسمت‌هایی از آن را در شرایط ما هم اجرا کرد. پرکتیکال (practical) بودن است که در شرایط بالینی، یک مدل را مفیدتر می‌کند.
مدل چهار عادت توسط ریچارد فرانکل و تری اشتاین معرفی شد (+). این مدل که حدود سه دهه قدمت دارد، شرایط لازم برای برقراری ارتباط مناسب و مؤثر را، در داشتن چهار عادت می‌داند:
- توجه به پایان
- توجه به آغاز
- شناختن دیدگاه و انتظارات بیمار
- نشان دادن همدلی
دقت کنید که توصیه‌های این مدل – حتی پرسیدن نظر بیمار در مورد این‌که فکر می‌کند تشخیصش چیست – کارهایی شیک و از جنس حفظ ظاهر نیستند.
برای تک‌تک‌شان دلیل وجود دارد که برخی را بررسی خواهیم کرد. فعلاً به این جدول به عنوان یک چارچوب برای ارتباط بالینی نگاه کنید.
یادمان نرود که ارتباط مؤثر بین پزشک و بیمار، مستقیماً منجر به نتایج بهتر، افزایش کیفیت خدمات سیستم سلامت و امنیت بیشتر بیمار گشته و این موضوع بارها در مطالعات نشان داده شده است (+).
اکنون برای قدم نخست، جدول زیر را دانلود کرده و بخوانید. بی‌شک سؤالاتی برای شما شکل خواهد گرفت که در درس‌های بعدی به آن‌ها خواهیم پرداخت.
شما به این محتوا دسترسی ندارید
برای مشاهده وارد سایت شوید
تجربه شما
آیا تجربه‌ای برای هیچ کدام از موارد مدل آورده شده دارید؟ اگر نه، کدام قسمت مدل توجه شما را به خودش جلب کرد؟ علتش چه بود؟ در چند خط این موضوع را برای دوستان‌تان در کامنت‌ها شرح بدهید.
ترتیبی که مدرسه پزشکی برای مطالعه‌ی مجموعه درس «مهارت ارتباطی» پیشنهاد می‌دهد، به صورت زیر است:
برای امتیاز دهی به این مطلب، لطفا وارد شوید: برای ورود کلیک کنید
چند وقتیه که اگه یادم بمونه و فرصتش باشه ،
این سوال رو میپرسم که (( چه چیزی بیشتر از همه شما رو درباره بیماری تون نگران میکنه)) ؟
هفته قبل تو ICU یه بیمار AML m3 داشتم که خیلی بدحال بود و نارسایی کلیه پیدا کرده بود و باید فورا دیالیز میشد اما اصلا و هیچ جوره رضایت نمیداد.
چندین بار باهاش صحبت کردم. ازش پرسیدم
(( چی در مورد دیالیز شدن شما رو نگران میکنه؟ میترسید دائم نیاز به دیالیز داشته باشید؟ از درد کاتترگذاری نگرانید))؟
در نهایت بیمار رضایت نداد تا اختلال هشیاری پیدا کرد و کارش رو انجام دادیم اما به نظرم نسبت به قبل خودم سوالات بهتری پرسیدم.
کاش ازش میپرسیدم که
آیا کلا از ادامه روند درمان کنسرش منصرف شده و نمیخواد ادامه بده یا نه.
به این سوال فکر کردم اما نتونستم بپرسم.