احتمالاً یکی از دلایلی که زندگی در آب آغاز شد، محیط پایدارتر آن نسبت به خشکی است. در عمق آب‌ها، دما چندان تغییر نمی‌کند، غلظت مواد در محدوده‌ای باریک است و موادی که در آن حل شده‌اند، ترکیب مشخص دارند.
میلیون‌ها سال گذشته و آن سلول اولیه، عادت خود را به نسل‌های بعد نیز منتقل کرده است. دوست دارد غلظت مواد در محیطش همان‌طور باشد، دما چندان تغییر نکند و ماده‌ی جدیدی نیز ترکیب همیشگی مورد علاقه‌اش را مخدوش نکند.
بار سنگین آمدن موجودات از دریا به خشکی، به عهده‌ی کلیه و شکل‌گیری چندین سیستم هورمونی بود. کلیه محیط دریا را برای سلول‌ها حفظ می‌کند. محیطی که در آن سدیم و کلر فراوان هست و میزان اسیدی بودن در محدوده‌ای باریک تنظیم می‌شود و اجازه نمی‌دهد ماده‌ی جدیدی، ترکیب آشنایی را که همواره سلول در آن شناور بوده، تغییر بدهد.
و حالا در مدرسه پزشکی می‌خواهیم قسمتی از اختلالات این شاهکار تکاملی را در چند سلسله درس شرح دهیم.
اختلالات سدیم، در بین تمامی یون‌های بدن، جایگاه ویژه‌ای دارد. هنگام توضیح دادن اختلالات پتاسیم، کلسیم، منیزیم و فسفر، بیماری‌های نادر زیادی نام برده می‌شود. اما در مورد هایپوناترمی چطور؟ تماماً همان بیماری‌هایی که همه‌ی ما هر روز با آن‌ها سر و کار داریم. از اسهال و استفراغ ساده تا نارسایی قلبی و سیروز؛ از دیورتیک‌ها تا داروهای ضد افسردگی؛ از ورزش و فعالیت تا اکستازی.
قرار نیست از اختلالات نادر صحبت کنیم. برای سدیم، ما در همان اصول اولیه مانده‌ایم و همان‌جاست که سردرگم می‌شویم.
عمیقاً معتقدیم یکی از دلایلی که تعداد قابل توجهی از ما از پزشکی دور می‌شویم، نبودن فرصت و فضای مناسب برای درگیر شدن و ورود به عمق یک مطلب است. عمیق شدن و درگیری بیشتر با مطالب، لذت یادگیری را فراهم می‌کند و این موضوع را سال‌هاست که در پزشکی از دست داده‌ایم.
از عمیق شدن، یادگیری بیشتر اختلالات نادر را فقط بلدیم. اما عمیق شدن این نیست.
با بررسی سدیم متوجه می‌شویم که می‌توان در یک مطلب چقدر عمیق شد بدون این‌که خود را درگیر بیماری‌های نادر کنیم.
سدیم را شاید بتوان یکی از سخت‌ترین مطالب در کل پزشکی دانست.
امیدواریم که بتوانیم مطالب را با شفافیت توضیح دهیم و شما نیز صبور باشید و حتماً تمرین‌ها را انجام بدهید.
ترتیبی که مدرسه پزشکی برای مطالعه‌ی درس‌های این مجموعه پیشنهاد می‌دهد، به صورت زیر است:
