درد، شایع‌ترین دلیلی است که یک نفر را به پیش پزشک می‌کشاند و در کنار تروما – که البته آن هم تقریباً همیشه درد می‌دهد – شایع‌ترین علت مراجعه به اورژانس نیز هست.
و مثل همیشه، شایع‌ترین‌های پزشکی، سخت‌ترین قسمت‌های آن‌ها نیز هستند.
رسیدن از یک شکایت یعنی درد به تشخیص صحیح، مسیری دشوار است.
بی‌شک یکی از شایع‌ترین شکایت‌های در بیمار مزمن، درد است (رویکرد بالینی در فرد مبتلا به بیماری مزمن با شکایتی جدید). هم‌چنین از شایع‌ترین شکایت‌های بیمار با ضایعات در ارگان‌های مختلف نیز درد است (رویکرد ۳ پی | بیمار با ضایعات در ارگان‌های مختلف).
این درس نیز از دو درس فوق جدا نیست. اگر آن‌ها را نخوانده‌اید، قبل از ادامه، دو درس فوق را حتماً بخوانید. هم‌چنین موضوع این درس نیز در جلسات CPC دکتر بیداری به وفور استفاده می‌شود و تسلط ایشان روی این رویکرد، ستودنی است.
مسیری که شاید برای طی آن در حد کمتر از یک دقیقه وقت داشته باشیم. شاید هم بتوانیم آهسته‌تر و با تأمل آن را بپیماییم.
در هر صورت، آن‌چه که واضح است، نیاز یک کلینیسین به شناخت درد و پیدا کردن علت آن است.
علت‌های درد را می‌توان به شکل‌های مختلفی تقسیم کرد. ساده‌ترین حالت آن، تقسیم‌بندی آناتومیک است: کجایت درد می‌کند؟
- درد لوکالیزه
- سر درد
- درد قفسه سینه
- درد شکم
- درد گردن
- درد کمر
- درد یک اندام/یک ناحیه مفصلی/یک ناحیه ماهیچه‌ای
- درد جنرالیزه
هم‌چنین، درد را می‌توان بر اساس مکانیسم آن تقسیم‌بندی کرد:
- درد نوسیسپتیو
- درد نوروپاتیک
- درد نوسیپلاستیک
- درد میکس
یا این‌که درد را می‌توان بر اساس پاتوفیزیولوژی تقسیم کرد. علاوه بر این‌ها، درد را می‌توان بر اساس زمان ایجادش تقسیم کرد و …
در این نوشته، یک نوع دیگر از تقسیم‌بندی را که با وجود استفاده‌ی زیاد در بیمارستان و کلینیک، کمتر اسم آن را می‌گوییم، بشناسیم.
شناختن اسم این رفتارمان، باعث می‌شود به آن آگاه بشویم و بتوانیم بهتر در بالین از آن استفاده بکنیم.
بسیاری از بیمارانی که درد دارند، یا توسط خود ما یا همکاران دیگرمان، مورد تصویربرداری قرار می‌گیرند.
فرض کنید بیماری با درد شکم می‌آید. از آن‌جایی که تندرنس دارد، برای او سی‌تی اسکن شکم انجام می‌شود. فرض کنید در همان بیمار فوق، یافته‌های آپاندیسیت یافت می‌شود. دیگر تکلیف معلوم است.
اما این‌بار می‌خواهیم تصور کنیم هیچ چیزی یافت نمی‌شود. ولی شکمش هنوز درد می‌کند. حالا چه کار کنیم؟
با توجه به رایج بودن تصویربرداری در بالین، دردها را می‌توان به دو دسته‌ی Imaging Negative و Imaging Positive تقسیم کرد. یعنی بر اساس رادیولوژی انجام شده، بگوییم علتی یافت شده یا نه؟
آن‌گاه با یک Imaging Negative Abdominal Pain و در این‌جا CT Scan-Negative Abdominal Pain مواجه هستیم.
سی‌تی اسکن طبیعی، تشخیص افتراقی‌های ما را خیلی محدود‌تر می‌کند.
مثلاً به عکس زیر از Clinical Problem Solving نگاه کنید. اکثر دلایل Image-Negative Abdominal Pain را آورده است.
بزرگترین خطای ما در هنگام تصویربرداری طبیعی این است که ذهن خود را بیشتر از هر تشخیص دیگری، روی علل فانکشنال متمرکز می‌کنیم و سایر علل را فراموش می‌کنیم.
تمرین بسیار مهم: به عنوان تمرین، یک نوع درد آناتومیک انتخاب بکنید و سناریوی فرضی آن را بنویسید. مثلاً خانمی ۶۰ ساله با درد قفسه سینه. حالا یک مدالیته تصویربرداری انتخاب بکنید. مثلاً سی‌تی اسکن. سپس بنویسید که اگر این فرد CT Negative Chest Pain داشته باشد، تشخیص‌هایش چه چیزی می‌تواند باشد؟
برای امتیاز دهی به این مطلب، لطفا وارد شوید: برای ورود کلیک کنید
