احتمالاً گربه‌های دانشکدهٔ پزشکی و بیمارستان‌ها نیز جملهٔ «این‌جا ۲+۲ برابر با چهار نمی‌شود» را حفظ هستند. به همین خاطر شاید تعجب کنید که می‌خواهیم همین جمله را توضیح بدهیم.
شاید با خود بگویید: «چه چیز این جمله را قرار است توضیح بدهیم؟ معلوم است دیگر. این‌جا دنیای ریاضی نیست؛ دو به اضافه‌ی دو فقط روی کاغذ چهار می‌شود. این‌جا کلی اتفاق دیگر ممکن است پیش آید». درست است و قبول. اما صبوری داشته باشید و اجازه بدهید شرایطی را که «۲+۲ برابر چهار می‌شود» توضیح بدهیم و آن‌گاه بگوییم چرا حتی اگر «۲+۲ برابر با چهار نشود»، ما نیاز داریم که این معادله را پیدا کنیم، بنویسیم و بدانیم.
مسئلهٔ ۲+۲ در دنیای واقعی چطور است؟ مسئله این است که اگر ۲ شیرینی داشته باشیم و ۲ شیرینی دیگر بگیریم، لزوماً ۴ شیرینی نداریم – شاید تعدادی‌شان را در این فاصله خورده باشیم، شاید یکی‌شان از دست‌مان بر زمین افتاده باشد و خراب شود، شاید یکی را به دوستمان داده باشیم و …
در این مثال، برای اینکه جمع ساده ۲+۲=۴ باشد، باید فرض کنیم که هیچ شیرینی‌ای خورده نشود یا به کسی داده نشود یا بر زمین نیفتد یا … این محلی است که انتزاعی کردن وارد می‌شود: یعنی ما بخشی از امکان‌ها و واقعیت را (مانند خورده شدن شیرینی، به دیگران بخشیدنش و …) عمداً نادیده می‌گیریم تا بتوانیم با اطمینان و بدون ابهام استدلال کنیم.
انتزاع (abstraction) که از ریشه نزع به معنای جدا کردن می‌آید، فرایندی است که در آن برخی از جزئیات و لایه‌ها را نادیده گرفته تا مطمئن باشیم منطق ما بی‌نقص جلو می‌رود.
در انتزاع قرار هست به عمق و هستهٔ یک موقعیت برویم و جزئیاتی را که به کار ما نمی‌آید و مربوط به موقعیت فعلی ما نیست، جدا کنیم. این فرایند، به شکلی دقیق و کنترل‌شده صورت می‌گیرد و یک نادیده‌گرفتنِ سهل‌انگارانه یا نادیده‌گرفتنی برای جهت‌دهی مغرضانه به یک موضوع نیست.
در حالتی که می‌گوییم ۲ شیرینی + ۲ شیرینی می‌شود ۴ شیرینی یا اینکه ۲ سیب + ۲ سیب می‌شود ۴ سیب، ما جزئیات سیب‌بودن یا شیرینی‌بودن را نادیده می‌گیریم تا بتوانیم بگوییم جمع دو چیز با دو چیز دیگر، چهار می‌شود.
در این موقعیت خاص، سیب بودن یا شیرینی بودن جزئیاتی غیر مهم هستند. این کار همان انتزاع هست. اختراع عدد، به نوعی انتزاعی‌سازی بود و به عنوان انسان، اعداد یکی از نخستین مفاهیم انتزاعی هستند که با آن‌ها مواجه می‌شویم.
به سراغ یک مثال پزشکی برویم؟ به شکل زیر که ترکیبی از چند عکس از سایت Visual Dx است، نگاه بکنید.
شما به این محتوا دسترسی ندارید
برای مطالعه ادامه این مطلب نیازمند اشتراک ویژه مدرسه پزشکی هستید. خرید اشتراک از طریق صفحه شخصی امکان‌پذیر است.
تمرین درس
یکی از کلمات پزشکی را که دوست دارید و برایتان دلنشین است، در کامنت بنویسید. ریشه و مفهوم کلمه را توضیح بدهید و بگویید چه چیزی را برای ما انتزاعی کرده است.
حل این تمرین برای دسترسی به درس مهم بعدی که در مورد توصیف‌گرهای معنایی در بالین خواهد بود، ضروری است.
ترتیبی که مدرسه پزشکی برای مطالعهٔ مجموعه درس «استدلال بالینی» پیشنهاد می‌دهد، به صورت زیر است:
برای امتیاز دهی به این مطلب، لطفا وارد شوید: برای ورود کلیک کنید
