مشابه بسیاری دیگر از واژه‌هایی که امروزه در پزشکی استفاده می‌شوند، این دو واژه نیز ریشه لاتین دارند.
کورتکس (cortex) به معنی ساختاریست که لایه خارجی چیزی را می‌سازد. ریشه لاتین این لایه به (cork) برمیگردد، لغتی که در فارسی نیز در معنایی تقریباً نزدیک از آن استفاده میکنیم.
این لغت به تنهایی در پزشکی کاربرد دارد مثل کورتکس مغز، کورتکس کلیه، کورتکس استخوان، کورتکس آدرنال و …
همچنین پیش‌ساز لغت‌های دیگری نیز هم هست. مثلاً: کورتیکو استروئید یعنی استروئیدی که از لایه خارجی فوق کلیه ترشح می‌شود.
در فارسی برای کورتکس از معادل «قشر» استفاده می‌شود که معادل تقریبا گویایی است. با توجه به فراگیری هر دو واژه «کورتکس» و «قشر» در بین فارسی زبانان، ما در مدرسه پزشکی، به فراخور بحث از هر دو این واژه‌ها استفاده میکنیم.
قشر دو معنا دارد:
یکی به معنای پوسته و لایه است. دیگری مجاز از گروهی از افراد است که در یک ویژگی مثل شغل یکسان هستند.
در مقابل، مدولا به معنی ساختاریست که لایه داخلی چیزی را می‌سازد، ریشه لاتین آن به لغت (middle) و کمی عقب‌تر به (medius) بر می‌گردد. کلماتی که به گوش ما آشنا هستند.
با این حال، اگر باز هم به عقب‌تر برگردیم به (mosgʰós) در زبان پیشا هندواروپایی می‌رسیم که نزدیکی آوایی و معنایی به «مغز» دارد.
در فارسی برای ترجمه مدولا لغت مشخصی وجود ندارد.
برای مدولا در ساقه مغز، از بصل النخاع یا پیاز مغزی استفاده میکنیم (بصل به معنی پیاز است). برای کلیه نیز اغلب همان لغت مدولا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ما نیز در مدرسه پزشکی به همین شیوه عمل میکنیم.
برای امتیاز دهی به این مطلب، لطفا وارد شوید: برای ورود کلیک کنید
