در جنوب اروپا، در دریای مدیترانه، با فاصلهی هشتاد کیلومتری از ایتالیا، مجمعالجزایری قرار دارد که امروزه نامش جمهوری مالت است.
تقریباً صد و هفتاد سال پیش، در حدود سالهای ۱۸۵۰ میلادی، بعد از جنگ کریمه بود که ارتش بریتانیا در دریای مدیترانه فعالیت داشت و سربازانی که در جزیره مالت بودند، به تبهای مرموزی مبتلا میشدند که مردم محلی به آن تب مالت (Malta) میگفتند.
دیوید بروس (David Bruce) از پزشکان ارتش بریتانیا بود و این تب مرموز توجهش را جلب کرده بود.
سر انجام در سال ۱۸۸۷، بروس به همراه کاروانا اسکیکلونا (Caruana Scicluna) توانست ارگانیسم مسئول را از حیوانی آلوده جدا کند – هر چند بروس هیچ وقت به اهمیت کمک اسکیکلونا اشارهی چندانی نکرد.
در نهایت نیز میبینیم این بیماری که نامهای متعددی به خود گرفته، امروزه به نام بروسلا معروف است و بروس نیز لقب Sir را دریافت کرد و نامش Sir David Bruce شد.
مالت با کشور ما حداقل ۲۵۰۰ کیلومتر فاصله دارد. اما بروسلوز یا تب مالت بیماری اندمیک ایران محسوب میشود و بعید است در طول طبابت خود با آن برخورد نداشته باشیم.
به همین خاطر مهم است که راجع به آن بیشتر بدانیم.
بروسلوز به دلیل ایجاد علائم غیر اختصاصی متعدد شبهآنفلوانزایی و علائم مشابه بیماریهایی مانند سل (TB: Tuberculosis) معمولاً بهسختی تشخیص داده میشود و همین موضوع اهمیت مطالعهی آن را بیش از پیش میکند.
تشخیص قطعی این بیماری با روشهای آزمایشگاهی و سرولوژیک است. درسی در مورد تشخیص آزمایشگاهی بروسلوز قبلاً در مدرسه پزشکی نوشته شده است که توصیه میکنیم در کنار این درس، آن را هم مطالعه کنید.
باکتری بروسلا
بروسلا از باکتریهای کوکسی گرم منفی است و گونههای متفاوتی دارد که باعث بیماری در انسان میشود. بروسلا به صورت مستقیم و غیرمستقیم بیشتر از حیوانات اهلی شده به انسان منتقل میشود.
البته بیماریهایی که گونههای مختلف ایجاد میکنند، تاحدی از نظر شدت و نوع علائم و همچنین از نظر نوع ناقل متفاوت است.
علائم در گونههای مختلف تا حدودی مشابه است ولی به عنوان مثال در گونه B. melitensis بیماری بیشتر خودش را به صورت حاد و تهاجمی نشان میدهد؛ در صورتی که گونه B. abortus بیشتر تمایل دارد که به صورت مزمن درآید.
گونههای مهمتر بروسلا که در کشور ما اندمیک است و ناقلهای آن را در جدول زیر میتوانید بخوانید:
گونه | ناقل(ها) |
---|---|
B. melitensis | گوسفند (دامهای کوچک)، بز و شتر |
B. abortus | گاو |
B. canis | بیشتر از سگ |
نحوه انتقال بروسلا (تب مالت)
همانطور که گفتیم انتقال باکتری بروسلا و متعاقباً ابتلا به بروسلوز به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم رخ میدهد:
روش مستقیم از طریق تماس با حیوان آلوده به صورت نفوذ باکتری از طریق زخم پوستی، سطح مخاطی و یا استنشاق ذرات باکتری اتفاق میافتد.
روش غیرمستقیم از طریق مصرف محصولات لبنی یا گوشتی آلوده رخ میدهد.
باکتری بروسلا باکتری مقاومی محسوب میشود و میتواند تا ۲ ماه در پنیر آلوده و حداقل ۶ هفته در خاک خشک آلوده به ادرار حیوان ناقل، باقی بماند که این میزان در صورت وجود شرایط خنک و کم نور میتواند تا ۶ ماه هم افزایش یابد.
علائم بیماری تب مالت
پرسیدند که روباه تخم میگذارد یا بچه میزاید؟ گفتند از این دمبریده همه چیز بر میآید.
این جملهای است که دکتر حمید عمادی همواره در گزارشهای صبحگاهی و کلاسهایشان در مورد بروسلا نقل میکنند که به خوبی هزار چهره بودن این بیماری را نشان میدهد.
شما به این محتوا دسترسی ندارید
برای مطالعه ادامه این مطلب نیازمند اشتراک ویژه مدرسه پزشکی هستید. خرید اشتراک از طریق صفحه شخصی امکانپذیر است.
برای امتیاز دهی به این مطلب، لطفا وارد شوید: برای ورود کلیک کنید