نفرولوژی چیست؟ نفرولوژیست کیست؟ | تفاوت با اورولوژی

همه شنیده‌ایم که نفرو در یونانی یعنی کلیه. اما چه شد که به کلیه «نفرو» گفتند و بعداً این ریشه در نفرولوژی استفاده شد و نفرولوژیست شد کسی که صاحب نظر در نفرولوژی است؟

یک واژه‌ی نزدیک را بررسی کنیم. نفولوژی یا Nephology یعنی ابرشناسی. نفو یعنی ابر. چه ربطی به کلیه می‌تواند داشته باشد؟

برگردیم به زمان جالینوس.

شاید در زمان مداوا و جراحی روی مجروحان جنگ بود که متوجه شد کار کلیه تولید ادرار است و این را در کتاب‌هایش آورد. هر چند قبل از او نیز بیماری‌هایی برای مثانه و کلیه شرح داده شده بود.

این موضوع که کلیه ادرار تولید می‌کند، خیلی برای ما بدیهی است. اما فراموش نکنیم که صحبت از دو هزار سال قبل است. همان زمانی که کار مغز را خنک کردن خون می‌پنداشتند و قلب را محل فکر کردن می‌دانستند.

کلیه نیز مسیر مشابه و تاریخ عجیبی را طی کرده است.

صدها سال فکر می‌کردند که کلیه، عضوی است برای زندگی پس از مرگ. برای قضاوت‌ها.

کلیه راست به فرد پندهای خوب می‌دهد و کلیه چپ، پندهای بد. در زندگی بعد از مرگ، قرار بود که دو کلیه و قلب مورد قضاوت قرار بگیرند تا سرنوشت روح مشخص شود. این باوری بود که مصریان داشتند.

به نظر می‌رسد که در چین نیز باور نزدیکی وجود داشت.

در چنین فضایی بود که جالینوس گفت که کلیه مانند یک فیلتر عمل می‌کند و کارش تولید ادرار است.

و در همین فضا بود که نام نفرو متولد شود. واژه‌ی نفرو، مشتقی از واژه‌ی نفو به معنای ابر است.

زیرا همان‌طور که ابر باران تولید می‌کند، کلیه ادرار تولید می‌کند.

پس نفرولوژی یعنی علمی که به مطالعه‌ی (ریشه logia) کلیه می‌پردازد – عضوی که ادرار تولید می‌کند؛ همان‌طور که ابر باران تولید می‌کند.

و نفرولوژیست کسی است که صاحب‌نظر در این علم است.

نفرولوژیست با اورولوژیست متفاوت است. اورولوژی یا یورولوژی (Urology) تخصصی از پزشکی است که به جراحی کلیه و مجاری ادراری می‌پردازد. اورولوژی زیرمجموعه‌ای از رشته‌های جراحی است و نفرولوژی یک فوق تخصص از طب داخلی یا طب کودکان.

اورولوژی از ترکیب uro + logy ساخته شده است. uro به urine به معنای ادرار برمی‌گردد و منظور مجاری مرتبط با ادرار است.

کار نفرولوژیست و اورولوژیست از آن چیزی که به نظر می‌رسد، کم‌تر هم‌پوشانی دارد. اگرچه در قسمت‌هایی مثل پیوند کلیه تعامل بالایی دارد.

اورولوژیست به جراحی سنگ و جراحی توده‌های کلیه و مثانه و پروستات، عمده‌ی بیماری‌های پروستات، مثانه نوروژنیک، انجام جراحی پیوند کلیه، انجام عمل‌های تغییر جنسیت و … می‌پردازد.

نفرولوژیست به فشار خون بالا، اختلالات سدیم و پتاسیم و کلسیم، نارسایی کلیه، انواع دیالیز، انواع گلومرولونفریت، بررسی دفع پروتئین، بررسی علت سنگ، اقدامات لازم و تنظیم داروهای پس از پیوند کلیه و … می‌پردازد.